PJA     
      ZESZYT Nr  12/ 2013    Abstrakty
      Volume No. 12/2013     Abstracts

back


1. Zmiany właściwości fi zycznych gleby w monokulturowej uprawie żyta jarego -
Dorota Dopka, Małgorzata Korsak-Adamowicz, Józef Starczewski

Abstrakt.

Celem  opracowania  było  określenie  zmian  wybranych  właściwości  fi zycznych  gleby  w  początkowym  okresie wzrostu żyta jarego uprawianego w monokulturze.  Doświadczenie polowe przeprowadzono w Rolniczej Stacji Doświadczalnej w Zawadach w latach 2003–2006 w układzie split-block-split-plot w  czterech  powtórzeniach.  Przez  trzy  lata  powtarzano  uprawę żyta  jarego.  Czynnikami  doświadczenia  były:  rodzaj  międzyplonu ścierniskowego,  zróżnicowana  uprawa  pożniwna  i  termin  siewu.  W  monokulturowej  uprawie  żyta  jarego  wybrane właściwości  fizyczne  uległy  znaczącym  zmianom  przy  udziale wprowadzonej do gleby biomasy różnych międzyplonów ścierniskowych. Zmniejszyła się w warstwach gleby do 10 cm gęstość gleby suchej (średnio o 0,087 t·m-3) i zwięzłość poszczególnych warstw (średnio o 0,016 MPa), a zwiększył się zapas wody (średnio  o  1,5  mm)  i porowatość  kapilarna  (średnio  o  2,7 p.p.),  nie wpływając jednak istotnie na wielkość plonu ziarna. Korzystne parametry  właściwości  fi zycznych  gleby  przy  optymalnym  terminie siewu zboża (zwiększenie porowatości kapilarnej o 4,3 p.p. i zapasu wody o 0,8 mm) przyczyniły się pośrednio w każdym roku badań do istotnej zwyżki plonu. Różne uprawki pożniwne oraz  zmienne  warunki  pogodowe  w  latach  prowadzenia  badań istotnie  zmodyfikowały  wybrane  właściwości  fizyczne  badanych  poziomów  gleby.  Jednak  to  zmienne  warunki  pogodowe całego sezonu wegetacyjnego, szczególnie wysoka suma opadów w 2004 roku (254,3 mm) oraz dostatek wody w fazie największego na nią zapotrzebowania (maj i czerwiec 2004 r.), przyczyniły się do istotnej zwyżki plonu ziarna żyta jarego (średnio o 1,18 t·ha -1 w porównaniu do dwu pozostałych sezonów).


słowa kluczowe: właściwości fizyczne gleby, żyto jare, monokultura, plon ziarna